Komponowanie muzyki to praca o charakterze artystycznym, twórczym, indywidualnym, kojarzona z papierem nutowym i ołówkiem. W dziedzinie komponowania muzyki zaszły jednak spore zmiany. Możliwości, które pojawiły się wraz z rozwojem technologicznym spowodowały uniezależnienie się kompozytorów od obsady wykonawczej.
Współcześnie najczęstszym narzędziem pracy kompozytorów jest wyposażony w biblioteki dźwięków, wirtualne instrumenty oraz inne odpowiednie programy komputer, który pozwala odtwarzać pisany utwór czy wydrukować nuty, jeśli utwór ma zostać wykonany „na żywo”. Inną częścią pracy kompozytora w przypadku utworów wykonywanych na koncertach przed publicznością jest sprawdzenie efektu finalnego kompozycji na próbach wykonawczych.
Kompozytor muzyki, jeśli nie tworzy na zamówienie, ma wielką swobodę w kształtowaniu utworu, a czas poświęcony na etap twórczy zależy wyłącznie od niego, jego umiejętności i możliwości. Może komponować w dzień, może komponować w nocy. Może komponować u siebie w domu. Może komponować w studio. Jeśli współpracuje zawodowo podczas przygotowań do wykonania utworu, to głównie z instrumentalistami, śpiewakami, wokalistami, chórzystami czy dyrygentami.
Dla części osób zajmujących się tworzeniem muzyki komponowanie jest jednym z pól działalności, nie główną specjalizacją. Często komponują instrumentaliści, dyrygenci czy nauczyciele. Sam proces twórczy może przebiegać różnie i zależy od kompetencji, wiedzy konkretnej osoby, wyobraźni muzycznej. Niektórzy kompozytorzy specjalizują się w muzyce klasycznej, inni w rozrywkowej. Są także kompozytorzy, którzy potrafią pisać muzykę w wielu różnych formach, stylach i technikach.
